مرحوم داوود رشیدی در روزهای آخر عمرش به آلزایمر دچار شده بود همچنین به دلیل ایست ناگهانی قلبی جان خود را از دست داد می خواهیم در این بخش با علایم ابتلا به ایست قلبی و روش های مقابله با این عارضه آشنا شویم.
خبر درگذشت داوود رشیدی، بازیگر توانمند سینما، تئاتر و تلویزیون، غم بزرگی بود بر سینه دوستداران هنر و علاقمندان به این هنرمند ۸۳ ساله و محبوب کشورمان. داوود رشیدی که کارهای ارزشمندی چون هزاردستان، آوای فاخته، عطر گل یاس، کمال‌الملک و گل‌های داوودی را در کارنامه پُربار کاری خود داشت، در اثر ایست قلبی درگذشت تا جامعه هنری، استادی کم‌نظیر در حوزه صدا و تصویر را برای همیشه از دست بدهد. داوود رشیدی از مدت‌ها قبل هم از بیماری آلزایمر رنج می‌برد.شاید شنیدن خبر درگذشت استاد رشیدی، این سوال را در ذهن خیلی از افراد پیش بیاورد که اصلا ایست قلبی چیست؛ چرا اتفاق می‌افتد و آیا نمی‌توان کاری برای بیمار مبتلا انجام داد؟
ایست قلبی، همانطور که از نام آن پیداست، زمانی اتفاق می‌افتد که عمل پمپاژ خون توسط قلب، کاملا متوقف شود. ایست قلبی، به خودی خود، نوعی بیماری محسوب نمی‌شود. این مشکل می‌تواند در پی ابتلا به سکته قلبی، گیر کردن تکه غذا یا یک جسم خارجی در حلق (خفگی)، غرق شدن، برق‌گرفتگی، استرس شدید، مسمومیت شدید یا حتی خون‌ریزی‌های بسیار شدید و غیر قابل کنترل اتفاق بیفتد. متاسفانه زمان بسیار کوتاهی برای عملیات امداد و نجات بیماران مبتلا به ایست قلبی وجود دارد که این زمان، تنها ۳ تا ۵ دقیقه است. یعنی فقط حدود ۵ دقیقه از ایست قلبی تا مرگ بیمار طول می‌کشد و به همین دلیل هم بیشترین موارد این بیماری، ختم به مرگ می‌شوند. از نظر سنی، مردان زیر ۴۵ سال بیشتر از زنان در معرض ایست قلبی قرار دارند اما نرخ ابتلا به این بیماری بعد از ۴۵ سالگی در میان زنان و مردان، تقریبا برابر است.
اگر می‌خواهید علایم ابتلا به ایست قلبی را بشناسید، بهتر است بدانید که این بیماری خودش را با از دست دادن هوشیاری بیمار و زمین افتادن ناشی از این بیهوشی خودش را نشان می‌هد. از دست رفتن نبض، کبودی تدریجی پوست، گشاد شدن مردمک‌ها و از همه مهم‌تر، قطع تنفس از دیگر نشانه‌های مهم ایست قلبی به شمار می‌روند.
برای اینکه مطمئن شوید بیمار شما دچار ایست قلبی شده است یا نه، می‌توانید آینه‌ای را جلوی دهان و بینی او بگیرید و به این ترتیب، متوجه شوید که آیا نفس می‌کشد یا نه. لمس نبض هم می‌تواند راه دیگری برای پی بردن به ابتلا یا عدم ابتلا به ایست قلبی در بیماری باشد که غش کرده یا از هوش رفته است. بیماری که به دلایلی جز ایست قلبی غش می‌کند، هم نبض دارد و هم تنفس احیای قلبی-ریوی (CPR) تا رسیدن اورژانس یا گروه امداد، ساده‌ترین کاری است که می‌توان برای نجات جان بیمار مبتلا به ایست قلبی در ۵ دقیقه ابتدایی ایست، انجام داد.همانطور که اشاره شد، مرحوم رشیدی در سال‌های پایانی زندگی خود از بیماری آلزایمر هم رنج می‌برد.آلزایمر یک بیماری پیش‌رونده مغزی با زوال تدریجی حافظه و دیگر کارکردهای مهم ذهنی است. آلزایمر، معمول‌ترین علت دمانس (زوال عقلی) است؛ گروهی از اختلالات مغزی که منجر به از دست دادن مهارت‌های فکری و اجتماعی می‌شوند و می‌توانند زندگی روزمره فرد را تحت تاثیر قرار دهند.
در مراحل ابتدایی، فراموشی یا گیجی خفیف ممکن است تنها علامت مورد توجه آلزایمر باشد. اما با گذشت زمان بیشتر خاطرات به خصوص حافظه اخیر از یاد می‌رود. سرعت پیشرفت علائم در افراد مختلف متفاوت است. در صورتی که فرد، مبتلا به آلزایمر شود احتمالاً اولین علامتی که او متوجه آن می‌شود سخت‌تر شدن غیر معمول به خاطر آوردن و سازماندهی افکار است.دانشمندان معتقدند که آلزایمر در بیشتر افراد در اثر تلفیقی از عواملی مانند وراثت، سبک زندگی و عوامل محیطی رخ می‌دهد و به تدریج مغز را تحت تأثیر قرار می‌دهد. بروز آلزایمر در کمتر از ۵ درصد افراد ناشی از یک تغییر ژنتیکی خاص است که منجر به پیشرفت بیماری می‌شود.
اگرچه نمی‌توان نقش ژنتیک را در بروز آلزایمر نادیده گرفت، اما باید گفت که زندگی سالم مهم‌ترین عامل پیشگیری از این بیماری است؛ منظور از زندگی سالم نیز عمدتا فعالیت ذهنی و بدنی کافی و تغذیه سالم است. مثلا اسیدهای چرب امگا ۳ موجود در روغن ماهی را در پیشگیری از رکود توانایی‌های ذهنی موثر دانسته‌اند.فردی که می‌خواهد از این بیماران مراقبت کند هم باید با گوش کردن به حرف‌های بیمار، او را برای سازگاری با بیماری‌اش آماده کند و به او اطمینان دهد که با وجود بیماری‌اش هنوز می‌تواند از زندگی لذت ببرد و به او کمک کند عزت نفس خود را حفظ کند.
