آیا با اصول و روش انسولین درمانی آشنایی دارید؟ در این روش درمانی در ساعات معین قبل و بعد از صرف غذا انسولین تزریق می شود و به دفعات تزریق این دارو بر بیماران دیابتی صورت میگیرد بهتر است با روند این روش درمانی آشنا شوید.
کودکان و نوجوانان دیابتی و والدین ایشان باید در کلاسهای آموزشی دیابت شرکت کنند تا یاد بگیرند، که انسولین و مقدار مصرف آن بدون کسب آگاهیهای لازم، ممکن است نه تنها به فرد دیابتی کمکی نکند، بلکه او را در معرض خطر نیز قرار دهد. سادهانگاری است اگر فکر کنید ۱ یا ۲ واحد انسولین مشکلی ایجاد نمیکند!
همیشه به خاطر داشته باشید که روند درمان دیابت هر فرد، خاص خود اوست و با دیگری تفاوت دارد! برای جایگزینی انسولین مورد نیاز بدن روشها و نیز وسایل مختلفی (سرنگ، قلم و پمپ انسولین) وجود دارد. معمولا افراد دیابتی نوع ۱، لازم است طی ۲۴ ساعت به دفعات انسولین مورد نیاز خود را جایگزین کنند (روش تزریقات مکرر انسولین).
اما در مورد انسولین برای دیابتیهای نوع ۲، میتوان با روش معمول درمان (تزریق دو تا سه بار در روز) این کار را انجام داد. در روش معمول، انسولین زوداثر و دیراثر (به صورت مخلوط)، دو تا سه بار در روز تزریق میشود. در این شیوه درمان، براساس میزان انسولین، روند زندگی روزمره بنا میشود.
به عبارت بهتر باید مقدار غذای مصرفی و فعالیت جسمی و اصولا شیوه زندگی براساس میزان انسولین تزریقی تنظیم شود. به همین دلیل، فرد دیابتی باید یک زندگی منظم و با برنامه داشته باشد و تغییری در فعالیت ورزشی و تغذیه ای خودایجاد نکند، زیرا احتمال کاهش و یا افزایش شدید قند خون وجوددارد. به این ترتیب،در کودکان و نوجوانان و سایر دیابتیهای فعال که زندگی روزانه متغیری دارند، این شیوه درمان مناسب به نظر نمیرسد. دیابتیهای نوع ۱ یا ۲ که با انسولین درمان میشوند و مایل به آزادی بیشتر نسبت به تغذیه و فعالیتهای روزانهشان هستند، اصولا باید به کمک «انسولین درمانی با تزریقات مکرر» درمان شوند.
غالبا در این شیوه درمانی (تزریقات مکرر) افراد دیابتی میتوانند زمان، مقدار و نوع غذای خود را انتخاب و براساس میزان قند خونشان، انسولین درمانی را با شیوه زندگی خود منطبق کنند. در این شیوه درمانی طی آموزشهای لازم، فرد دیابتی با «انسولین پایه»، «انسولین قبل از وعده غذایی» و احتمالا «انسولین اصلاحی» آشنا میشوند. عزیزان دیابتی باید بدانند،مقدار انسولین پایه با همکاری پزشک تعیین میشود. پزشک این مقدار را به گونهای تنظیم میکند که میزان قند خون دیابتی طی شبانهروز در محدوده ۱۳۰ – ۶۰ میلیگرم درصد حفظ شود. در این مورد از انسولین دیراثر (NPH ) و یا آنالوگ به عنوان انسولین پایه استفاده میشود.
هنگامی که غذا میل میکنیم و قند خون افزایش مییابد، باید از انسولین زوداثر استفاده کرد تا قند خون خود در محدوده ۱۸۰ – ۱۳۰ میلیگرم درصد باقی بماند. هنر تزریقات مکرر در این است که از یک طرف میزان «انسولین قبل از وعده غذایی» را براساس واحد غذایی که میخواهیم میل کنیم، تعیین کنیم و از طرف دیگر میزان «انسولین پایه»را طوری تنظیم کنیم که بتوانیم تولید گلوکز را از کبد پوشش دهیم. نکته شایان ذکر این است که بر خلاف روش معمول انسولین درمانی، در تزریقات مکرر برای کودکان و نوجوانان حدود ۷۰ درصد انسولین روزانه، انسولین زود اثر و ۳۰ درصد انسولین دیراثر است، اما در بزرگسالان این نسبت حدود ۵۰ درصد زوداثر و ۵۰ درصد دیراثر است.