مراقب روحیه بیمار سرطانی باشید، سعی کنید به وی انگیره دهید و از تضعیف روحیه وی پیشگیری کنید. برخی راهنمایی های پزشکی موثر برای تقویت روحیه و افزایش سلامت روان این بیماران وجود دارد که در ادامه این بخش به آن ها اشاره خواهیم کرد.
متأسفانه امروزه با زندگی ماشینی، انواع استرس و نگرانی، نوع تغذیهو… شاهد رشد روزافزون انواع بیماری سرطان هستیم. صرفنظر از اینکه واقعا عامل ایجاد این بیماری چیست، باید ببینیم چطور میتوان بهتر آن را پذیرفت، باورش کرد و آن را مهار کرد. با توجه به اینکه حفظ روحیه بیمار و اطرافیان او نقش مهمی در درمان این بیماری دارد، بنابراین بهتراست بدانیم چطور میتوان به این مهم دست یافت.
در این خصوص با دکتر سیما فردوسی، روانشناس بالینی و عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی گفتوگو کردهایمکه راهکارهای ایشان میتواند مفید واقع شود. مهربانی کنید، نه ترحم اطرافیان بیمار باید حتما در کنارش باشند و حمایت خود را از او نشان دهند تا احساس تنهایی نکند؛ یعنی از لحاظ روحی باید امنیتخاطر لازم را به او بدهند، حتما مطابق دستور پزشک عمل کنند، مهربان باشند و ببینند برای امنیت خاطر بیمار باید چه کارهایی برایش انجام دهند. البته فراموش نکنید که مرز بین مهربانی و ترحم بسیار نزدیک است؛ بهگونهای که گاهی توجه بیش از حد و کمکهای نابهجا میتواندنتیجه عکس بدهد و حتی مقاومت بیمار را بالا ببرد؛ تا جایی که شاید دیگر نخواهد کمک کسی را بپذیرد. بنابراین اگر میخواهید به مریض مهربانی کنید، حتما توجه داشته باشید که رفتارتان ناشی از ترحم و دلسوزی نباشد. گاهی رفتار بعضی افراد یکباره تغییر میکند و به شکل فداکاریهای بیش از حد درمیآید که این میتواند حس ترحم را به بیمار منتقل کند. خوددار باشید درست است که اطرافیان بیمار هم بسیار ناراحت و سردرگم هستند اما باید خوددار باشند و سعی کنند بالاخره بعد از مدتی زندگی عادی را از سر بگیرند؛
جلوی اوگریه یا گله و شکایت نکنند، ضمن اینکه باید از رسیدگیهای مخصوص به بیمار هم آگاهی داشته باشند. خوب است به بیمار امید بدهند و او را با یاد خدا و توکل به خدا آرام کنند. بگذارید بیمار خودش تصمیم بگیرد فراموش نکنید این خود بیمار است که در نهایت میتواند نوع درمان را مشخص کند؛ مثلا بعضی بیماران نمیخواهند شیمی درمانی شوند و اصرار دارند که این نوع درمان را شروع نکنند. البته اطرافیان، پزشک یا مشاور میتوانند با او صحبت کنند تا رضایت دهد درمان را شروع کند،
از منافع درمان بگویند و تمام شرایط را بهطور کامل برایش توضیح دهند؛ زیرا اگر رضایت نداشته باشد و با زور و اجبار بخواهد درمان شود، حتی واکنشها و فعل و انفعالات بدن او هم تغییر میکنند. به پزشک اعتماد کنید بعد از اینکه پزشک حاذق و قابلاطمینانی پیدا کردید، حتما به حرفهای او و تیم معالجش گوش دهید و به آنها اطمینان داشته باشید. اگر بخواهید هر گاه که مراحل درمان با مشکلی روبهرو میشود، کار پزشک را زیر سؤال ببرید، خود بیمار هم نمیتواند به درمانش امید داشته باشدو همین موضوع باعث تضعیف روحیه او خواهد شد. به علاوه اسیر خرافات و دستورات عجیب و غریب اطرافیان هم نشوید. واکنشهای مختلف اطرافیان از آنجا که اطرافیان بیمار، نقش مهمی در چگونه روبهرو شدن او با بیماری دارند، نوع برخورد هر کدام از آنها بسیار مهم خواهد بود. نخستین کار این است که هیچ کدام از اطرافیان نباید دیگری را مقصر بداند. متأسفانه افراد هنگام رویارویی بااین نوع بیماریهای سخت بهدلیل نداشتن آگاهی و دانش کافی، دائم یگدیگر را مقصر جلوه میدهند و مثلا گاهی ادعا میکنند که آزار دادن شخص خاصی باعث ابتلای بیمار به این بیماری شده و… هدف اطرافیان باید در یک راستا، یعنی کمک به بیمار باشد. با دائم قهر کردن، منت گذاشتن به یکدیگر و گوشه و کنایه زدن به همدیگر هیچ کاری پیش نمیرود، ضمن آنکه روحیه بیمار هم تضعیف میشود. البته درست است که اطرافیان هم بسیار ناراحت و سردرگم هستند ولی گاه چنان در این مسائل حاشیهای فرو میروند که خود بیمار فراموش میشود و این میتواند به او صدمه زیادی بزند.
اطرافیان باید این حس را به بیمار منتقل کنند که او برایشان مهم است و در عین حال، آمادگی این را دارند که به بیمار کمک کنند؛ این بهترین نوع رفتار است. سطح آگاهیتان را بالا ببرید اگر لازم است اطرافیان هم باید به مشاور مراجعه کنند تا به آگاهیهای لازم دست یابند. بهتر است با وارد شدن در فضای معنوی و توکل کردن به خدا، بیشتر خود و بیمار را آرام کنند. ضمن اینکه میتوانند با بالا بردن سطح آگاهی خود و مطالعه بیشتر درباره نوع بیماری، کمک بیشتری به بیمار و خودشان بکنند.
ضمن اینکه باید از لحاظ جسمی و روحی هم خودشان را تقویت کنند تا بهتر به بیمار خدمات بدهند. برای این کار باید با یکدیگر همکاری کنند و مرتب با همدیگر گردهمایی داشته باشند و دور هم جمع شوند و با یکدیگر صحبت کنند. به این ترتیب به همدیگر انرژی بدهند تا کمتر احساس تنهایی و درماندگی داشته باشند. اگر بیمار اجازه ملاقات ندارد در مورد بیمارانی که باید مدتی را دور از خانوادهشان سپری کنند، نمیتوانند خانواده و فرزندان خردسالشان را هم ببینند، بهترین کار این است که با دیدن فیلم یا عکس آنها، از دلتنگی دوریشان درآیند؛ البته این موضوع هم باید تحت نظر پزشک باشد.