برای درمان مشکلات ناباروری بهتر است با عوامل تاثیرگذار در این زمینه آشنا شوید. مواردی مانند عوامل ژنتیکی،عدم توجه به برخی مسائل،بدنسازی،بیماری‌های دوران کودکی،مشاغل پرخطر،پرتودرمانی و مشکلات مادرزادی از عوامل خطرسازی هستند که می توانند باعث ناباروری مردان شوند.
دکتر کتایون برجیس، جراح و متخصص زنان، پس از انجام مطالعاتی به این نتیجه رسیده است که حذف کروموزم Y که یک عامل ژنتیکی ناباروری در مردان است، علاوه بر کاهش باروری در آنها، به صورت ژنتیکی به نسل بعدی فرد نیز منتقل می‌شود. به همین خاطر هنگام بررسی ناباروری یک مرد، سابقه وجود ناباروری در خانواده وی نیز باید در شرح حال بیمار قید شود. عواملی که باعث بروز ناباروری در مردان می‌شوند
عوامل ژنتیکی: سندروم کلاین فلتر، که به معنای وجود یک کروموزم X اضافی در کاریوتایپ فرد است، بیماری سیستیک فایبروزی، که همانند تالاسمی با انتقال یک کروموزم مغلوب از یک نسل به نسل دیگر منتقل می‌شود اما با مشاوره ژنتیک و روش‌های تشخیصی قبل از لانه گزینی تخمک، میتوان همانند بیماری‌های مشابه از جمله تالاسمی،از انتقال بیماری به نسل بعد جلوگیری کرد.
عدم توجه به برخی مسائل: توجه به اندازه بیضه‌ها پس از بلوغ در پسران اهمیت زیادی دارد.در صورت کوچک بودن اندازه بیضه‌ها، امکان کاهش تعداد سلول‌های زایا در آنها وجود دارد. در صورت احساس هرگونه مشکل یا تأخیر در به وجود آمدن صفات ثانویه جنسی (مسئله‌ای که در هر دو جنس حائز اهمیت است) لازم است به پزشک مراجعه شود. مسائل آناتومیک از جمله هایپوسپادیاس( عدم رشد کامل مجاری ادراری در نوزاد)و همچنین وجود بیماری‌های غدد درون‌ریز مانند دیابت یا مشکلات تیروئید در هر دو جنس نیز بر باروری تاثیرگذار است. بیماری واریکوسل نیز که حدود ۴۰ درصد از مردان را درگیر ناباروری کرده است، باید درمان شود. استفاده از سونا، وان داغ و حوضچه‌های آبگرم نیز با توجه به ایجاد حرارت بالا، می‌تواند در روند اسپرم‌سازی اختلال ایجاد کند. مصرف داروهای
بدنسازی: مصرف برخی داروها مانند ترکیبات هورمونی تستوسترون که در باشگاه‌های ورزشی بدنسازی استفاده می‌شوند، در درازمدت می‌تواند تولید اسپرم را مختل کند و باعث بروز ناباروری شود. سابقه شیمی‌درمانی یا
پرتودرمانی:سابقه انجام شیمی‌درمانی یا مصرف داروهای خاص، سابقه پرتو درمانی یا تماس با تشعشعات از جمله عوامل تأثیرگذار بر تولید اسپرم هستند.
بیماری‌های دوران کودکی: ابتلای پسران به بیماری‌ای مانند اوریون، در دوران پس از بلوغ، منجر به اختلال در تولید اسپرم می‌شود. همچنین وجود تروما ناشی از وارد شدن ضربه شدید به بیضه‌ها که در برخی از ورزشکاران احتمال وقوع و تکرار آن زیاد است و نیز ابتلا به عفونت‌هایی مانند سوزاک و کلامیدیا می‌تواند منجر به انسداد مجاری و در نهایت ناباروری در فرد شود.
مشکلات مادرزادی: از عواملی که به طور مادرزادی امکان ایجاد مشکلدر روند ساخت اسپرم را به وجود می‌آورد، نهان بیضگی یا کریپتوارگیدیسم است که اگر سریع در زمان تولد شناسایی و درمان نشود، منجر به آسیب سلول‌های زایای بیضه و ایجاد ناباروری و حتی عقیمی دائم می‌شود.
مشاغل پرخطر: با توجه به اینکه مردان مشاغل پرخطرتری دارند و رفتارهای پرخطر بیشتری از آنها سر می‌زند، بیشتر در معرض ناباروری اکتسابی محیطی قرار دارند. مصرف سیگار و قلیان نیز یکی از همین عوامل اکتسابی آسیب رسان استو باید از مصرف آن به طور جدی پرهیز شود. تماس پوستی یا استنشاقی با انواع مواد سمی و آسیب‌رسان از جمله انواع هیدروکربن‌ها و حلال‌های آروماتیک که در رنگ‌های روغنی، چسب‌ها و لاک‌ها به کار می‌رود، مواد رادیواکتیو، اکسید اتیلن (اشعه یونیزان و غیریونیزان در صنعت دارویی)، سموم کشاورزی و مواد آفت‌کش، حشره کش‌ها، حلال‌ها، وینیل کلرید، مس، کادمیوم، جیوه و فلزات سنگین (در چاپخانه‌ها و رادیولوژی‌ها) می‌تواند خطر بروز ناباروری را افزایش دهد.جهت پیشگیری از ناباروری اکتسابی از مصرف سیگار و دخانیات بپرهیزید، از تماس با حلال‌های صنعتی یا آلی مثل اتیلن گلیکول در صنعت رنگرزی و نقاشی، تماس با مس در صنایع لعاب کاری و تماس با کروم در صنایع ذوب فلزات و جوشکاری، کادمیوم در صنایع تولید آلیاژ، پوشش فلزات، سلول‌های خورشیدی، تولید لامپ تصویر و تماس با سرب در باطری‌سازی، اسلحه‌سازی، لوله‌سازی، تولید رنگ، سرامیک و .. پرهیز کنید و همچنین از پوشیدن لباس‌های تنگ و پلاستیکی و شرایطی که باعث افزایش دما در بیضه‌ها می‌شوند، به طور جدیخودداری کنید.
