لکنت زبان : شاید شما هم با یک کودک دارای اختلال لکنت رو به رو شده‌اید و در وهله اول نمی دانستید که باید چه واکنشی در قبال او انجام دهید تا متوجه دستپاچگی شما نشود. لکنت زبان این اختلال زبانی نه تنها والدین بلکه اطرافیان کودک را هم نگران می‌کند, البته این نگرانی بی علت هم نیست. متأسفانه در جامعه ما کمتر درباره این اختلال سخن گفته شده است. بیشتر کودکانی که دچار لکنت زبان هستند. می‌دانند که چه می‌خواهند بگویند و شاید بارها آن را تمرین و تکرار کرده‌اند ولی قادر به بیان آن نیستند. لکنت زبان از مهم‌ترین و متداول‌ترین اختلالات تکلم است که در صورت درمان نشدن در همان سال‌های ابتدایی کودکی ممکن است به اختلال ماندگار تبدیل شود. به همین منظور ما می‌خواهیم درباره لکنت , راه های درمان و نقش اساسی والدین در این پست برایتان بگوییم
لکنت زبان چیست؟
شاید تا به حال کمتر تعریف علمی از لکنت زبان شنیده باشیم و بیشتر تعریف این مشکل درهمان حالاتی که در مبتلایان دیده‌ایم در اذهان ما شکل گرفته باشد. لکنت زبان یا ناروانی گفتار, اختلالی در روند عادی صحبت کردن است که بر اثر تکرار, کشیده گویی و قفل شدگی کلمات در هنگام صحبت کردن ایجاد می‌شود و الگوی مرتب کلامی ر ا برهم می زند
انواع لکنت زبان در کودکان
همان طور که اشاره کردیم, لکنت انواع متفاوتی دارد. تکرار یک صدا یا هجا مانند ” س-س- سلام را لکنت تکرار می گویند و. اگر این کلمات به صورت کشیده ادا شود مانند “سسسسسلام ” لکنت ممتد می‌شود و در شکل دیگر اختلال کلامی ما شاهد قفل شدن کلمات مانند ” آ …. ب ” هستیم که ابن خود میتواند آغازی برای یک اتفاق نا خوشایند برای کودک باشد
لکنت زبان در سنی بیشتر شایع است؟
هرکسی در هر سنی ممکن است دچار لکنت زبان شود, بیشترین شیوع لکنت در میان کودکانی است که در حال یادگیری جمله سازی با کمک کلمه‌ها هستند, یعنی همان ابتدایی‌ترین زمان برای بیان کلمات و جمله‌ها در زندگی هر کودک که در صورت خوش شانس نبودن یا فراهم نبودن شرایط, سخت گفتن تبدیل به اختلال زبانی می‌شود, ناروانی گفتاری معمولاً از دو ماهگی تا شش سالگی در کودکان رخ می‌دهد
نقش استرس روی لکنت زبان
” هیجانات, احساسات, تنش ها , ضربه های عاطفی و استرس همگی از جمله عوامل روانی گوناگون هستند که میتوانند تاثیر منفی بر گویش و کلام بگذارند . مهم ترین این عوامل استرس است که میتواند نقشی اساسی در رشد این بیماری برای کودکان ایجاد کند . استرس ممکن است از محیط استرس زای خانه یا مهد کودک و مدارس گریبانگیر کودکان شود و اگر این کودکان دارای لکنت زبانی کوچک هم باشند لکنت آنها شدت بیشتری می گیرد ”
فرق بین لکنت طبیعی و لکنتی که اختلال به حساب می آید چیست ؟
دو نوع درگیری کلامی برای درمان وجود دارد:
لکنت طبیعی: درهمان سال‌های ابتدایی سخن گفتن کودک ایجاد می‌شود و کودک هنوز هنر سخن گفتن را به خوبی یاد نگرفته است به همین دلیل دچار لکنت طبیعی می‌شود. در این نوع از لکنت جای نگرانی وجود ندارد و بعد از چند جلسه گفتاردرمانی این مشکل به طور کامل حل می‌شود
لکنت ناگهانی چیست
لکنت ناگهانی همان طور که از نامش پیداست لکنتی است که به صورت ناگهانی و بر اثر علت‌های روان‌شناختی مانند ترس و وحشت ناگهانی به سراغ کودکان می‌آید و معمولاً بعد از مدتی به طور خود به خود رفع می‌شود. لکنت ناگهانی زبان اگرچه یک موضوع نگران کننده برای والدین است اما در بین کودکان بدون نیاز به مراجعه به متخصص و به مرور زمان بهبود پیدا می‌کند. با این حال برای بعضی‌ها این اختلال می تواند مادام العمر بوده باعث ایجاد مشکلاتی در آن فرد در مدرسه یا محیط کار شود
روش‌های درمانی لکنت زبان
لکنت زبان در کودکانه شدت به روش های درمانی نیازدارد و در صورت پشت گوش انداختن زمان درمان, ممکن است جبران ناپذیر باشد. البته کودکان خود به تنهایی قادر به درمان نیستند و کمک به والدین میتواند زندگی آن ها را برای همیشه تغییر دهد. درمان همیشه مهم‌ترین بخش از روند یک بیماری به شمار می‌رود. درمان واقعی بر اساس شرایط خاص کودک متفاوت است البته مهم‌ترین درمان در کودکان فراهم کردن محیط پر از آرامش است. محیطی که کودک در آن از استرس, ترس و عصبانیت به دور باشد تا بتواند بر ترس و هیجانات خود در صحبت کردن و بیان کلمات غلبه کند و البته باید بگوییم که درمان لکنت زبان کودک هیچ دارویی تأیید نشده است و کودک باید تحت درمان گفتار درمان گران قرار بگیرد تا دریک بازه زمانی بتواند صحبت کردن خود را ارتقا دهد. رژیم های غذایی هم میتوانند نقش اساسی در روند درمان داشته باشند. کودکانی با مشکلات گفتاری باید غذاهای با طبع سرد کمتر مصرف کنند و همچنین والدین باید حواسشان به همزمان غذاهای طبع گرم و سرد با هم باشند. این نوع از غذاها باعث شدت لکنت می‌شود
نقش والدین در بهبود لکنت زبان فرزندان
والدین نقش اساسی در بهبود مشکلات کلامی کودک خود دارند. آنها باید از یک متخصص گفتار درمانی استفاده کرده و مراحل درمان را شروع کنند . هرچه اقدام برای حل مشکل لکنت در سنین پایین تری انجام شود معمولاً احتمال درمان بیشتر است و هر چه سن بیشتر شود امکان درمان کمتر می‌شود. البته مهم‌ترین کار برقراری آرامش و محیط عاطفی خوب برای کودک است. علاوه بر این والدین باید به صحبت کردن خود در محیط خانه توجه کنند و آرامش گفتاری را در کلام خود برقرار کنند.
خواندن کتاب داستان, شعر و متن آهنگین بیشترین میزان تأثیر در روند بهبود کودک برخوردار است. در این پروسه درمانی, کاهش سرعت گفتار تاثیرگذار است هر چه سرعت بالاتر برود امکان افزایش لکنت بیشتر می‌شود نکته حائز اهمیت این است که اگر لکنت کودکان تازه شروع شده است هرگز به کودک فشار نیاورید و او ر ا از این بیماری مطلع نکنید یا به او تذکر ندهید اگر کودک را از این مشکل آگاه کنید , ممکن است این لکنت ماندگار شود و حساسیت او نسبت به صحبت کردن زیاد شود. کودکان به شدت از صحبت کردن والدین الگو برداری می‌کنند, پس سعی کنید تا شمرده سخن بگویید و در آخر از روند درمان خسته نشوید. ممکن است درمان سه ماه تا یک سال به طول انجامد. البته این مدت زمان در کودکان متغیر است
دلیل لکنت زبان در کودکان
متأسفانه هنوز علت اصلی لکنت به صورت کامل شناخته شده نیست و آن را ” ان ام اف ” یا صریح نبودن کلمات عنوان می‌کنند. لکنت معمولاً با هیجان میتواند کم و زیاد شود یا بر اثر استرس, تنبیه یا عصبانی کردن کودک به اوج برسد. البته در بعضی از خانواده‌ها این اختلال وجود دارد و سابقه فامیلی میتواند در ایجاد این بیماری نقش اساسی را بازی کند. علاوه بر این, لکنت بعضی از کودکان انتظارهای بالای خانواده‌ها و سبک زندگی پز از استرس آنها مرتبط است
چه وقت باید از متخصص کمک گرفت
لکنت زبان هم مانند هر بیماری دیگر نیاز به نیازبه متخصص دارد والدین باید بعد از دیدن اولین علامت‌ها برای درمان اقدام کنند تا این بیماری ماندگار نشود. گفتار درمانگرها میتوانند در این راه به کودکان کمک شایانی بکنند و مراحل درمانی را برای آن ها انجام دهند. مشکل کودک در ابتدا از طرف این متخصصین ارزیابی و مشخص شده و به والدین توضیح داده می‌شود تا بتوانند آنها هم در محیط خانه با کودکان تمرین کنند. این تمرین‌ها برای توسعه تکنیک هایی استت که به کودک کمک کند تا با لکنت کنار بیاید و از آن فراتر برود البته برای کودکانی که لکنت زبان جدی دارند, ارزیابی و مداخله زود هنگام بسیار مفید است
چگونه به کودک کمک کنیم
گفتار درمانگر تاکید می کند مواجهه با لکنت کودک کودک واکنش منفی نشان ندهید, یا این که گفتارش را تصحیح و جمله را کامل نکنید. این مهم است که کودک متوجه شود آدم‌ها میتوانند حتی وقتی لکنت دارند, به طور مؤثری ارتباط برقرار کنند. الگویی از حرف زدن آرام و شمرده باشید تا به کودکتان کمک کنید سرعت حرف زدنش را کم کم در به هیچ عنوان کودک را تصحیح نکنید وقتی کودک تمایلی به صحبت کردن ندارد اور ا وادار به صحبت کردن نکنید. در مهمانی‌ها و مکان هایی که تعداد آدم‌ها بیشتر است او را کوچک نشمارید و از مشکل تکلم او با کسی سخن نگویید, آنها سرتاپا گوش هستند تا ببینید الگوی رفتاری شان که همان والدین است چگونه با این مشکل رفتار می‌کنند. این امر باعث شدت اختلال گفتاری کودک شده و دیگر او مایل به سخن گفتن جمع دوستان نخواه بود و به طور مرتب از محیط‌هایی که شما را از دست خودش ناراحت می‌بیند, قطعاً فرار می‌کند
