عوارض جانبی شیمی درمانی در کودکان

عوارض جانبی شیمی درمانی در کودکان
تقسیم و تکثیر سلول های سرطانی بسیار سریع تر از سلول های معمولی است و معمولا اینطور است که به آنها آسیب می رسانند. رشد سلول های غیر کنترل شده می تواند به توده های سلول های سرطانی به نام تومور منجر شود یا به وضعیتی در سلول های سالم منتقل می شوند و دیگر نمی توانند کار خود را به طور موثر انجام دهند. شیمی درمانی و تابش، دو نوع رایج درمان سرطان، برای از بین بردن این سلول ها است که سریع رشد می کنند. اما انواع دیگر سلول های سالم (مثلا سلول های خون و مو) نیز می توانند همراه با سلول های سرطانی آسیب ببینند و باعث عوارض جانبی شوند.
عوارض جانبی می توانند از علائم خستگی و آنفلوآنزا تا ریزش مو و مشکلات لخته شدن خون متغیر باشند. از آنجایی که پزشکان پیش بینی می کنند که چگونه بدن کودک واکنش نشان می دهد، همه کودکان مبتلا به سرطان بسیار نیاز به مراقبت دارند. پزشکان مقدار و شدت عوارض جانبی را در برابر مزایای درمان ها بررسی می کنند. خوشبختانه اکثر عوارض جانبی موقت هستند – چون سلول های طبیعی بدن بهبود می یابند و این مشکلات به تدریج از بین می روند.
عوارض جانبی شیمی درمانی به نوع مصرف دارو، دوز و سلامت کلی کودک بستگی دارد. این اثرات بیشتر بر کل بدن تاثیر می گذارند. از سوی دیگر، عوارض جانبی رادیوتراپی، محدود به منطقه ای است که در حال درمان است. با این حال، آنها هنوز هم به دوز تابش داده شده، محل روی بدن و اینکه آیا تابش داخلی یا خارجی است، بستگی دارد.

در اینجا برخی از عوارض جانبی مرتبط با این درمان های سرطانی و نحوه مدیریت آنها بیان شده است:
خستگی
این شایع ترین عارضه جانبی شیمی درمانی و اشعه است. حتی فعال ترین بچه ها ممکن است در خلال درمان – و شاید بعضی اوقات پس از آن – خسته و شاید حتی کمی بی حال شوند و این طبیعی است. فرزندتان را تشویق کنید تا فعالیتهای خود را پس از پایان درمان به اندازه کافی انجام دهند تا انرژی فرزند شما بازگردانده شود.
علائم مشابه آنفلوانزا
بعضی از داروهای سرطانی به نظر می رسد واکنش التهابی طبیعی در بدن را به وجود می آورند و نشانه های آنفلوآنزا یا سرما خوردگی مانند آلودگی، لرز و سرفه را ایجاد می کنند. نوشیدن مقدار زیادی مایعات می تواند به دفع موکوس بیش از حد کمک کند. همچنین از دکتر خود در مورد داروهای بدون نسخه که ممکن است مفید باشند، بپرسید.
درد
بعضی از مواد شیمیایی باعث سردرد، درد عضلانی، درد معده یا حتی آسیب عصبی موقت می شوند که می تواند باعث سوزش یا بی حسی در دست و پا شود. اگر این اتفاق افتاد، پزشک شما می تواند داروهایی را که به شما کمک می کند، تجویز کند. هر چند بدون رضایت پزشک شما نباید از داروهای ضد بارداری و یا داروهای گیاهی استفاده کنید، زیرا این می تواند با داروهای شیمیایی تعامل داشته باشد.
زخم دهان و لثه
هر دو روش شیمی درمانی و رادیولوژی (به ویژه سر و گردن) می تواند منجر به زخم های دهان، حساس شدن لثه، گرفتگی گلو و افزایش خطر پوسیدگی دندان شود. پزشک ممکن است دهان را شستشو دهد که باعث سوزش می شود. مواد غذایی نرم و خنک ممکن است راحت تر خورده شوند و باید از مصرف غذاها و آبمیوه های دارای اسید (مانند پرتقال و گوجه فرنگی)
اجتناب شود. بررسی های منظم دندان ها نیز مهم هستند.
مشکلات گوارشی
انواع مختلف داروهای شیمیایی موجب تهوع، استفراغ، از دست دادن اشتها، یبوست یا اسهال می شوند. داروها برای جلوگیری یا کاهش بسیاری از این علائم در دسترس هستند. همچنین برای بچه ها نیز طعم های متنوع در شیمی درمانی رایج است (مثلا بوی خاص یا بافت خاصی را تحمل نکنند.)
اگر اشتهای فرزندتان کاهش یابد، سعی کنید چندین وعده کوچک را در بین سه وعده غذایی اصلی قرار دهید. همچنین بر هیدراته نگه داشتن فرزند خود با مصرف آب تمرکز کنید. نشانه های دستگاه گوارش مربوط به اشعه، به جز در افرادی که تابش در ناحیه لگن یا شکم را دریافت می کنند، به اندازه کافی قوی نیستند.
تغییرات پوستی
شیمی درمانی باعث ایجاد بثورات، قرمزی و سایر انواع سوزش پوستی می شود – به ویژه اگر فرزندتان قبل از شیمی درمانی رادیواکتیو داشته باشد (این به معنای “فراخوان تابش” است) اشعه ماوراء بنفش به تنهایی می تواند باعث بروز علائم مشابه همراه با پلک زدن، لایه برداری و تورم در حین درمان شود.
پوشیدن لباس های شل و نرم، ممکن است به کاهش ناراحتی کمک کند. پزشک شما همچنین ممکن است کرم ها یا پماد ها را توصیه یا تجویز کند. از آنجا که منطقه آسیب دیده می تواند برای مدتی بعد از درمان حساسیت بیشتری نسبت به خورشید داشته باشد، کودک شما همیشه باید هنگام استفاده از فضای باز، کرم ضد آفتاب را استفاده کند.