از مشکلات مهم در دوران سالمندی می توانیم به نفخ شکم اشاره کنیم افراد سالمند غالبا به نفخ شکم مبتلا می شوند مصرف حبوبات توسط این افراد باید کنترل شود. طب سنتی برای از بین بردن نفخ شکم در این سنین راهنمایی های ویژه ای دارد .
یکی از توصیههای تغذیهای که همواره به افراد سالمند میشود، محدودیت شدید مصرف حبوبات در برنامه غذایی آنها است. از طرفی، حبوبات سرشار از فیبرهای غذایی، آهن و پروتئین هستند و نمیتوان آنها را بهطور کامل از برنامه غذایی سالمندان، کنار گذاشت. پس چاره چیست؟ چاره این است که مصرف حبوبات به هفتهای یک مرتبه محدود شود. در بین انواع حبوبات، عدس باعث ایجاد نفخ کمتری میشود و میتواند هفتهای دو مرتبه هم در رژیم غذایی سالمندان قرار بگیرد. سایر حبوباتباید حداقل یک روز قبل از مصرف در آب گرم خیسانده و حداقل ۳ بار آب آنها عوض شود. سپس، حبوبات را قبل از پختن و پس از خیس خوردن، داخل دستمالی نخی بپیچید و آنها را به آرامی مالش دهید تا پوستشان جدا شود. به این ترتیب، خوردن و هضم آنها برای سالمندان سادهتر میشود و نفخشان هم تاحد زیادی گرفته میشود.
افزودن عرق یا خود زیره به حبوبات در حال پخت میتواند نفخ آنها را کمتر کند. مصرف دمنوش نعنا یا زیره سبز و سیاه پس از مصرف غذاهای حاوی حبوبات هم به سالمندان توصیه میشود. این دمنوشها علاوه بر از بین بردن نفخ میتوانند باعث ایجاد آرامش هم بشوند. سالمندان عزیز باید توجه داشته باشند که غذاهای حاوی حبوبات را با ماست یا کلم نخورند تا باعث ایجاد نفخ بیشتر نشوند.
با توجه به پیشرفت های پزشکی و بهداشتی، متوسط عمر انسان افزایش یافته و در کشورهای پیشرفته، این میانگین بیشتر است. فرایند پیر شدن با کاهش تدریجی فعالیت های فیزیکی و افزایش بیماری های مزمن همراه است و به نظر می رسد که بهبود وضعیت تغذیه تا حد زیادی قادر است از این مشکلات پیشگیری کند یا آنها را تخفیف دهد. به همین دلیل یکی از مسائل مهم سالمندان، مسائل پزشکی و بهداشتی از جمله وضعیت تغذیه آنهاست. با افزایش سن، نیاز سالمندان به انرژی کاهش می یابد و تمایل به مصرف غذا کمتر می شود. در این حال اگر انتخاب غذا درست صورت نگیرد، میزان دریافت مواد مغذی ضروری در این گروه سنی پایین تر از حد مطلوب خواهد شد. در این بحث به بررسی بعضی از مشکلات تغذیه ای سالمندان و نیز نیازهای تغذیه ای آنها خواهیم پرداخت.
عوامل موثر در ایجاد مشکلات تغذیه ای سالمندان
۱- عوامل جسمانی : مانند کاهش کل انرژی مورد نیاز، بیماری های مزمن، بی اشتهایی، تغییر در حس چشایی، خرابی دندان ها، بی تحرکی، ناتوانی جسمی، مشکلات گوارشی، تداخلات دارویی و یا تداخل غذا و داروها
۲- مشکلات روحی و روانی : افسردگی، تنهایی، از دست دادن همسر
۳- مشکلات اقتصادی : درآمد کم، کمبود امکانات برای تهیه و طبخ غذای مناسب ، زندگی در آسایشگاه