تا بحال برای شما هم اتفاق افتاده در مکانی جدید حضور پیدا کنید و نتوانید به راحتی بخوابید و بی خوابی و اختلالات خواب به سراغتان بیاید؟ دلیل بروز این حالت چیست؟ خواب نامناسب در محیط ناآشنا و جدید ناشی از مغز انسان است که با نوعی واکنش به احساس خطر همراه می شود.
تقریبا همه ما وقتی که میخواهیم در جای ناآشنا و جدیدی بخوابیم، خیلی سخت به خواب میرویم یا اصلا نمیتوانیم بخوابیم! محققان آمریکایی در یکی از مطالعات اخیرشان، به نتایج تازهای درباره این پدیده دست پیدا کردهاند که دلیل چنین اتفاقی را روشن میکند. گزارشی از این مطالعه در Current Biology منتشر شده است. این مطالعه نشان میدهد که وقتی ما موقع خواب در محیط ناآشنا قرار میگیریم، مغز ما وارد حالت مراقبت میشود و بالای سر ما نگهبانی میدهد، چون نسبت به همیشه احساس خطر بیشتری میکند. گروهی از محققان به این حالت، «تاثیر اولین شب» (first night effect) میگویند. محققان در این مطالعه متوجه شدند که قسمت چپ مغز انسانها نیز در این وضعیت، به صداهای غیرعادی و غیرمنتظرهای که شدت زیادی داشته باشند، واکنش شدیدتری نشان میدهد. آنان با توجه به این شواهد، نتیجه گرفتند که در یک طرف مغز انسانها در طول اولین شبی که در جای ناآشنا میخوابند، بهاندازه طرف دیگر مغز عمیقا به خواب نمیرود. این حالت با غریزه طبیعی در برخی حیوانات مثل پرندگان قابل مقایسه است. بعضی پرندگان با یک چشم باز میخوابند تا مطمئن شوند که خطری تهدیدشان نمیکند. حتی مغز دلفینها، خواب را بهصورت متناوب به دو نیمکره تقسیم میکند تا دلفینها همیشه بتوانند حضور کوسهها و خطرهای دیگر را تشخیص دهند.