زنان باردار بهتر است از مصرف برخی ماهی های حاوی جیوه پرهیز کنند و جنین خود را از ابتلا به امراض احتمالی ناشی از جیوه محافظت کنند. در این بخش با برخی از ماهی ها که حاوی جیوه زیادی هستند آشنا خواهید شد.
یکی از توصیههایی که همواره به خانمهای باردار میشود، مصرف حداقل هفتهای دو مرتبه ماهی است. ماهیها منبع بسیار خوبی برای دریافت بهترین و موغوبترین نوع پروتئین هستند و هضم راحتی هم در بدن دارند. بهعلاوه، گوشت ماهی، مخصوصا ماهیهای چربتری مانند سالمون و ساردین،سرشار از اسیدهای چرب امگا۳ است و از این رو میتواند کمک زیادی به رشد مغزی جنین و حفظ سلامت مادر بکند. با این وجود، گروهی از ماهیها حاوی مادهای سمی به نام جیوه هستند و مصرف آنها میتواند بهشدت تاثیری منفی بر مغز جنین داشته باشد. بههمین دلیل هم سازمان غذاو داروی آمریکا (FDA)، مصرف ماهیهایی مانند کوسهماهی، شمشیرماهی، خالمخالی و تایلفیش را در دوران بارداری، ممنوع اعلام کرده است. ضمن اینکه این سازمان به خانمهای باردار توصیه کرده که مصرف نهایی ماهی آنها در طول هفته، چیزی حدود ۳۵۰ گرم باشد و بیش از هفتهای ۱۰۰ تا ۱۲۵ گرم تن ماهی هم نخورند.
ماهیهایی که حاوی مقادیر بالایی جیوه هستند، عبارتند از: کوسهماهی، مارلین، ارهماهی، نیزهماهی، ماهیهای درخشان، ماهی روغنی اروپای شمالی، و ماهی نارنجی دریایی.
تقریباً در تمام ماهیها مقدار بسیار کمی جیوه وجود دارد، ولی برای بیشتر افراد جامعه، در رابطه با مصرف ماهی و دریافت جیوه، مشکلی وجود ندارد.
مقدار بسیار کمی از جیوه در آب حل شده و تحت تأثیر باکتریها تغییر شیمیایی مییابد و به متیل جیوه که شکل سمیتر جیوه است، تبدیل میشود. متیل جیوه معمولا پس از ورود به معده، به آسانی جذب و به آهستگی دفع میگردد.
متیل جیوه هنگام عبور آب از آبششهای ماهی و تغذیه ماهی از ارگانیسمهای آبزی و پلانکتونها، جذب بدن ماهی میشود. ماهیهای بزرگ تر که خود از ماهیهای کوچک تر تغذیه میکنند، دارای مقادیر بالاتری از متیل جیوه میباشند.
متیل جیوه در بدن ماهی، اتصالات محکم را با عضلات و سایر بافتها تشکیل میدهد. فرآیند پخت ماهی تأثیر چندانی در کاهش مقدار متیل جیوه ندارد.
تقریباً تمام ماهیها، حاوی مقادیر ناچیزی از متیل جیوه میباشند که البته در بعضی گونهها مقدار آن بیشتر است. مقدار جیوه در مناطقی که آلودگیهای صنعتی جیوه (مانند پسآبهای کارخانههای پتروشیمی) دارند، افزایش چشمگیری مییابد.