برای زردی چی بخوریم؟

زردی یک مقدار قابل توجه بیلی روبین در خون است. بیلیروبین رنگدانه زردی است که در طی تجزیه گلبول های قرمز منتشر می شود. وجود داشتن بیش از حد از این رنگدانه در خون، باعث زرد شدن پوست، چشم ها و لثه ها می شود.

کبد به طور معمول بیلی روبین را از خون خارج  می کند، بنابراین زردی معمولا به بیماری کبد مرتبط است.

اکثر موارد نوزادان، کودکان و نوجوانان و بزرگسالان تحت تاثیر زردی قرار می گیرند.

در بیشتر موارد، میزان ۲ تا ۳ میلیگرم در دسی لیتر (mg / dL) بیلیروبین در خون یا بالاتر باعث علائم قابل مشاهده می شود.

چگونه رژیم غذایی در بهبود زردی نقش مهمی دارد؟

رژیم غذایی نقش مهمی در بهبود زردی و پیشگیری از آن دارد.

کبد مسئول پردازش یا متابولیسم مواد مغذی، هضم مواد سمی و داروها است.

تمام غذاها و نوشیدنی ها در حین هضم، بر کبد تاثیر می گذارند. همه مواد مغذی و مواد شیمیایی مختلف هضم شده و متابولیزه می شوند، اما  برخی از این مواد غذایی با کبد دوستانه تر از دیگر مواد هستند.

سمومی مانند الکل و بعضی از داروها همچنین می توانند در طول متابولیسم به سلول های کبدی آسیب برسانند. معمولا به افرادی که مبتلا به زردی هستند توصیه می شود غذاها و نوشیدنی هایی را بخورند که به بهبود هضم و متابولیسم کمک می کنند، زیرا کبد را از آسیب بیشتر و سمی شدن محافظت می کند.

مواد غذایی مفید برای کبد

پزشک یک برنامه درمان شخصی را شامل پیشنهادات رژیم غذایی به فردی که از زردی رنج می برد، ارائه می دهد.

این پیشنهادات بسته به شدت بیماری و سایر شرایط پزشکی بستگی دارد. اما برخی از غذاها و نوشیدنی ها بیشتر به افراد مبتلا به زردی توصیه می شود که به رژیم غذایی خود اضافه کنند.

غذاها و نوشیدنی هایی که در طول بهبود زردی مصرف می شوند عبارتند از:

• اب

هیدراته ماندن یکی از بهترین راههای کمک به بهبود عملکرد کبد برای درمان زردی است. آب نه تنها به کاهش هضم کمک می کند، بلکه باعث می شود که سموم  از کبد و کلیه خارج شوند. اکثر مردم باید حداقل ۶۴ اونس یا کمتر از ۲ لیتر آب در روز بنوشند.

اگر می خواهید آن را طعم دار کنید، می توانید یک قاشق چای خوری یا بیشتر آب لیمو، عسل یا گریپ فروت به آن اضافه کنید.

• میوه های تازه و سبزیجات

میوه ها و سبزیجات تازه حاوی آنتی اکسیدان های قوی و فیبردار هستند که می توانند باعث کاهش آسیب کبدی در هنگام متابولیسم و ​​ هضم شوند.

تمام میوه ها و سبزیجات حاوی مقداری از مواد مغذی قابل استفاده در کبد هستند، اما برخی از آنها به خصوص برای شرایط مزمن کبدی مفید هستند. این شامل:

• کلم بروکلی، زغال اخته و انگور
• مرکبات، به خصوص لیمو شیرین، لیمو ترش و گریپ فروت
• پاپایا و خربزه
• کدو تنبل، سیب زمینی شیرین
• آووکادو و زیتون
• گوجه فرنگی
• هویج، چغندر
• سبزیجات سبز مانند بروکلی، گل کلم، و جوانه های بروکسل
• زنجبیل و سیر
• اسفناج و گردو

برای بهینه بودن مزایای سلامتی، مردم باید تمام میوه ها و سبزیجات را مصرف کنند و کالاهای کم کالری، مانند آب میوه ها و میوه ها را مصرف کنند.

همچنین توصیه می شود که قندهای بسیار فرآوری شده و تصفیه شده مانند شربت ذرت با فروکتوز بالا (HFCS) را محدود یا فراموش کنید.

• چای قهوه و نوشیدنی های گیاهی

چای قهوه و نوشیدنی های گیاهی حاوی دوزهای بالای آنتی اکسیدان ها و همچنین کافئین است که می تواند هضم را تحریک کند.

نشان داده شده است که قهوه به کاهش خطر بیماری های کبدی، از جمله سرطان و فیبروز (زخم) کمک می کند و پیشرفت آنها را کند می کند.

• دانه های کامل

این دانه ها حاوی مقادیر زیادی مواد مغذی برای کبد، از جمله چربی های سالم، فیبر، آنتی اکسیدان ها و مواد معدنی هستند.

یک مطالعه ۲۰۱۳ تایید کرد که افرادی که غلات کامل مصرف می کنند که غنی از بتا گلوکان هستند، پس از ۱۲ هفته مصرف، شاهد بهبود عملکرد کبد خود هستند.

• آجیل و حبوبات

بیشتر آجیل و حبوبات در آنتی اکسیدان ها، از جمله ویتامین E و اسید فنلی، غنی هستند.

آجیل و حبوبات هم معمولا غنی از فیبر و چربی های سالم هستند. مطالعات نشان می دهد که مصرف منظم گردو و سایر آجیل ها، به بهبود عملکرد کبد کمک می کنند.

• پروتئین بدون چربی

پروتئین های ناب، از جمله توفو، حبوبات و ماهی، باعث کاهش بیماری های کبدی نسبت به گوشت قرمز می شوند. گونه های چرب ماهی مانند ماهی آزاد و ماهی قزل آلا حاوی امگا ۳ و روی هستند که به متابولیسم اسید های چرب، الکل، کربوهیدرات ها و پروتئین ها کمک می کنند.

مواد غذایی که باید از مصرف آن جلوگیری کنید

مواد غذایی و نوشیدنی هایی که برای رفع زردی از آن باید پیشگیری کرد عبارتند از:

• الکل

الکل برای بسیاری از بافت های داخلی بدن، از جمله کبد، سمی است. مصرف الکل باعث التهاب مزمن، کاهش عملکرد کبد و منجر به فیبروز می شود.

اکثر افراد مبتلا به زردی یا سایر شرایط کبدی باید سعی کنند از الکل جلوگیری کنند.

• کربوهیدرات های تصفیه شده

سودا، نان سفید و ماکارونی حاوی مقدار زیادی کربوهیدرات هستند.

مصرف کربوهیدرات بیش از حد با تعدادی از شرایط سلامتی مرتبط است که باعث کاهش عملکرد کبد، از جمله دیابت نوع ۲ و چاقی می شود.

• غذاهای بسته بندی شده، کنسرو شده و دودی شده

بسیاری از غذاهای بسته بندی شده، کنسرو شده یا دودی شده، مخصوصا گوشت و سبزیجات کنسرو شده حاوی مقادیر بالای نگهدارنده هستند.

این مواد نگهدارنده معمولا از نمک ها و موادی مانند نیترات و سولفات استفاده می کنند. نمک، هضم و متابولیسم را دشوار می کند و فشار بر روی کبد وارد می کند.

مواد غذایی با ۱.۵ گرم (گرم) نمک به ازای هر ۱۰۰ گرم (یا ۰.۶ گرم سدیم) آن، با مقدار نمک زیاد در نظر گرفته می شود.

• چربی اشباع شده و ترانس

غذاهای سرخ شده، روغن زیتون و فست فود حاوی مقادیر زیادی از چربی های اشباع و ترانس هستند که به راحتی قابل هضم نمی باشند، به ویژه آنهایی که با روغن های گیاهی حاوی هیدروژنه آماده می شوند.

برخی از محصولات لبنی، از جمله پنیر، شیر و ماست های پر چربی، همچنین حاوی مقادیر بالای چربی اشباع هستند.

محققان کاملا مطمئن نیستند چرا، اما مطالعات نشان می دهد که افرادی که مقدار زیادی چربی اشباع و ترانس را مصرف می کنند، تغییرات کبدی و افزایش مقاومت به انسولین را تحت تاثیر قرار می دهند. انسولین به کنترل میزان قند خون کمک می کند.

مصرف زیاد چربی های اشباع و ترانس نیز به چاقی و سوء تغذیه مرتبط است، که هر دو عوامل خطر برای شرایط کبدی، از جمله زردی می باشد.

توصیه می شود که میزان چربی اشباع شده را در حدود ۵ تا ۶ درصد کل کالری محدود کنید و سعی کنید کلسترول را از بین ببرید.

• ماهی خام و یا نوشیدنی یا صدف ها

ماهی های خام و صدف های حلزون ممکن است حاوی سموم باشد که می تواند به کبد و سایر ارگان های گوارش آسیب برساند. همچنین حاوی ویروس ها، باکتری ها و انگل هایی است که می توانند کبد را آلوده کنند.

• گوشت گاو و گوشت خوک

گوشت های غنی مانند گوشت گاو و گوشت خوک، حاوی مقادیر زیادی اسید آمینه های حیوانی و چربی هایی است که می تواند برای هضم سخت بوده و به کبد آسیب بزند.بیشتر مطالعات نشان می دهد گوشت هایی مانند گوشت مرغ و ماهی و پروتئین های گیاهی مانند حبوبات و توفو، منابع پروتئینی مفید بر عملکرد کبد هستند.

چه کسانی از غذاهای دوستدار کبد سود می برد؟

•  کودک نوپا
•  کودکان کوچک
• افرادی که در معرض خطر ابتلا به زردی هستند اغلب توصیه می شود غذاهایی با کبد سالم بخورند تا به کاهش شانس ابتلا به این بیماری کمک کنند.

افرادی که ممکن است از غذاهای سالم و مکمل کبد بهره مند شوند عبارتند از:

•  زنان باردار و مادران شیرده
•  نوزادان و کودکان بسیار کوچک
• افراد دارای ایمنی بدن
• افراد مبتلا به بیماری های کبدی مانند هپاتیت، انسداد مجاری صفراوی (سنگ های صفراوی یا تومور) و بیماری کبدی الکلی یا چربی
•  افرادی که از داروهای تجویزی خاصی استفاده می کنند، به ویژه ضد التهاب غیر استروئیدی (داروهای ضد التهابی)، داروهای داروی تجویزی، داروهای استروئیدی، داروهای تنظیم کننده ایمنی و هورمون
• افراد دارای شرایط ارثی، به خصوص سندرم گیلبرت و سندرم دوبلین-جانسون

با این حال، اکثر کودکان و بزرگسالانی که یک رژیم سالم و متعادل را می خورند، در معرض خطر ابتلا به زردی هستند و نیازی به تغییر در رژیم غذایی ندارند، مگر اینکه پزشک آن را توصیه کند.