رازهایی از ادویه و سبزیجات معطر که نمی دانستید

ادویه و سبزیجات معطر : یکی از اجزای مشترک در همه آشپزخانه ها کابینت ها هستند که بسیاری ازچیزها اعم از مواد غذایی خشک تا ابزار و وسایل را در خود جای می دهند. شما هم به احتمال خیلی زیاد مثل اکثر ما کابینت و قفسه های آن را پر کرده اید و از ادویه ها و سبزیجات معطری که سال ها در آنجا , جا خوش کرده اند. به احتمال خیلی زیاد هم تنها از چند مورد آن مثل فلفل و دارچین و …. بیشتر از بقیه استفاده می کنید و ادویه هایی همچون جوز هندی یا میخک را در کابینت و گنجه های آشپزخانه خود دارید که شاید در سال تنها یکی دوبار از آن ها استفاده کنید , غافل از اینکه بدانید ادویه ها و سبزیجات خشک و معطر هم تاریخ مصرف و انقضا دارند و نباید میهمان همیشگی و ثابت کابینت و قفسه های آشپزخانه شما باشند

آیا ادویه ها واقعا تاریخ انقضا دارند ؟

بله ادویه ها هم مثل سایر مواد غذایی خراب می شوند و تاریخ انقضا دارند و اما خوشبخنانه این مورد خیلی جای نگرانی ندارد , چرا که احتمال اینکه به واسطه مصرف سبزیجات و ادویه هایی که از تاریخ مصرف آنها گذشته باشد , مریض شوند خیلی ضعیف است. اما شاید این سوال در ذهن تان نقش ببند که با این وجود , منقضی شدن ادویه ها بی معنا باشد . مصرف ادویه یا سبزیجات خشک تاریخ انقضا گذشته صرفا ارتباطی با بیماری و مریضی ندارد و بلکه مصرف آنها با کیفیت و عطر و طعم نهایی خوراک ارتباط مستقیمی دارد به این معنا که  ادویه تازه به مراتب عطر و طعم دل نشین تری به خوراک می دهد تا یک ادویه ای که سال ها در گوشه کابینت مانده است

روش تشخیص تاریخ انقضای ادویه

اما سوال اصلی این است که از کجا متوجه شویم تاریخ انقضای ادویه ها یا سبزیجات معطر فرا رسیده است ؟ یکی از ساده ترین و کلیدی ترین راه برای تشخیص ادویه کهنه و جایگزین کردن آنها با ادویه  تازه عطر و بوی آن ها است . کافی است آنها را  بو کنید , اگر عاری از عطر و بو باشد , باید آن ها را دور بریزید و تازه آن ها را جایگزین کنید . در خصوص سبزیحات معطر برگ دار مانند جعفری یا اورگانو یا آویشن پودر شده نیز باید به تغییر رنگ در آن ها دقت کنید . هنگام حرید ادویه باید دقت خود را دو چندان کنید . به عنوان مثال , اگر قصد خرید ادویه کاری را دارید , باید آن را بو کنید , اگر عطر و بوی آن مانند کاری که انتظار دارید نیست , از خرید آن صرفنظر کتید و به سراغ مغازه بعدی بروید  . به طور کلی , ادویه ها و سبزیحات خشک و معطر در طول زمان عطر و بوی خود را از دست می دهند . بنابراین  توصیه می شود ادویه هایی که خیلی از ان استفاده نمیکنید را در مقیاس کم خریداری کنید تا همیشه از تازه آن ها استفاده کنید

زمان بررسی تازگی ادویه‌ها و سبزیجات

سؤالی که مطرح می‌شود این است که چند وقت به چند وقت باید ادویه‌ها و سبزیجات معطر را با نوع تازه جایگزین کرد؟ برای اینکه به طور کل متوجه شویم که کدام ادویه عطر و بوی خود را از دست داده و کدام سبزیجات دچار تغییر رنگ شده, باید هر از چند گاهی کابینت‌ها و گنجه‌های آشپزخانه را به  یک خانه تکانی دعوت کنیم. اما سؤال اینجاست که چند وقت به چند وقت باید این کار را انجام دهیم ؟ بر اساس یک قاعده کلی بهتر است سالانه دست کم یک بار قفسه‌های کابینت را خالی کنیم و ادویه‌ها را از لحاظ تازگی و کهنگی بررسی کنیم. خوشبختانه ما ایرانی‌ها این کار را در اواخر اسفند ماه به بهانه خانه تکانی برای نوروز انجام می‌دهیم, فقط یک بررسی ادویه‌ها به لیست کارهای شبمان اضافه می‌شود ولی بسته به نوع ادویه تعداد دفعات بررسی متفاوت است که در ادامه  به آن اشاره می‌کنیم

ادویه‌های کامل: ادویه‌های کامل نظیر دانه‌های فلفل یا دانه میخک را باید سالانه ۳ تا ۴ بار چک کرد تا از تازگی آن‌ها مطمئن شویم

ادویه‌های پودر شده: این ادویه‌ها را بهتر است در سال ۲ تا ۳ بار چک کرد

سبزیجات برگ دار: چک کردن سبزیجات خشک نظیر نعناع خشک, اورگانو  و آویشن به صورت سالی یک بار کافی است

نحوه نگهداری:

شاید این سؤال مطرح شود که ادویه‌ها و سبزیجات را چطور نگهداری کنیم که بهترین کیفیت را از نظر طعم داشت باشند؟ در پاسخ به این سؤال باید گفت: بهترین روش برای تازه نگه‌ داشتن سبزیجات معطر و ادویه‌ها این است که آن‌ها را در ظرف‌های در دار , در جای تاریک و خشک و به دور از  نور آفتاب و رطوبت نگهداری کنیم

به عبارت دیگر, شما باید ادویه‌ها و سبزیجات معطر را دور از اجاق گاز نگهدارید تا رطوبت و گرما فاصله داشته باشند و این در حالی است که متأسفانه بسیاری از خانم های خانه دار ایرانی, محفظه فر اجاق گاز خود را به جایگاهی برای نگهداری ادویه‌ها و سایر مواد غذایی تبدیل کرده‌اند که این خود  روند کهنه شدن و از دست دادن خواص ادویه‌ها را تسریع می‌کند. یکی دیگر از کارهایی که به اشتباه عادت کرده‌ایم انجام دهیم این است که پس از چشیدن مزه خوراک و نیاز برای اضافه کردن ادویه, ظرف ادویه را روی قابلمه در حال جوش که بحار از آن بیرون می‌آید نگه می‌داریم و ادویه را اضافه می‌کنیم. باید بدانید که بخار و حرارت روی کیفیت ادویه تأثیر می‌گذارد. آشپزخانه های حرفه‌ای توصیه می‌کنند که ادویه را روی دست  خود بریزید و سپس  به قابلمه در حال بخار اضافه کنید تا کیفیت ادویه به دلیل بخار ناشی از قابلمه  تأثیر نگیرد

ادویه تازه‌تر, خواص بیشتر

همان‌طور که می دانید سبزیجات و ادویه‌ها علاوه بر اینکه خورام را خوش عطر و طعم  می‌کنند  بسیاری از آن‌ها مانند زردچوبه و دارچین دارای خواص درمانی و تغذیه ای نیز هستند. در طول  زمان که عطر و طعم آن‌ها کم می‌شود. اثر بخشی خواص آن‌ها نیز کمرنگ نی شود بنابراین می‌توان گفت ادویه  کهنه علاوه بر  نداشتن عطر و طعم  خواصی نیز در پی نخواهد داشت. بسیاری از کارشناسان تغذیه معتقدند که بهترین خواص تغذیه‌ای از گیاهان و ادویه‌های تازه نشأت می‌گیرد و با گذر زمان از خواص آن‌ها کاسته می‌شود. پس هرچه ادویه و سبزیجات تازه‌تر باشند طعم و عطر و همچنین خواص آن آن‌ها بیشتر خواهد  بود