بیماری خرید افراطی
بعضی از افراد مبتلا به بیماری خرید افراطی با همان اعتیاد به خرید هستند که گاهی خرید کردن آن ها سر به فلک میکشد بنابراین در زیر به راههای ترک این نوع خرید کردن میپردازیم.
گاهی افراد اشتیاق به خرید را با اعتیاد به خرید اشتباه می گیرد. اکثر این دسته از افراد هم نمی دانند مبتلا به اختلالی هستند که معمولا از آن خبر ندارند یا حداکثر خودشان و افرادی که با آنها زندگی می کنند از این موضوع با خبرند. اگر کمد لباس های تان پر است از لباس هایی که حتی یک بار هم آنها را نپوشیده اید، اگر با نگاه کردن به ویترین مغازه بدون اینکه کنترلی برخودتان داشته باشید وارد مغازه می شوید و مهمتر از همه اگر آخر هر ماه به این نتیجه می رسید که دخل و خرج تان با هم نمی خواند چون مبلغ بسیار زیادی را برای خرید لوازم بی مصرف خرج کرده اید، شما مبتلا به اختلالی هستید که در زبان عامیانه به آن اعتیاد به خرید گفته می شود.
از آنجا که بزرگ ترین لطمه که اعتیاد به خرید به شما می زند صدمه مالی است بهتر است با این اختلال آشنا شوید و اگر مبتلا به آن بودید به دنبال راه حلی برایش بگردید. با خواندن مطالب زیر متوجه می شوید این اختلال چه خصوصیاتی دارد و چطور می توانید آن را در خودتان شناسایی کنید. مهمتر اینکه با از بین بردن آن چه لطفی به جیب تان می کنید.
معنی اعتیاد به خرید
بسیاری از ما ممکن است چشم مان لباس یا وسیله ای را بگیرد و حتی اگر به آن نیازی نداشته باشیم بابت خریدن آن پول خرج کنیم. خرید در ایام خاص، ابتدای فصول، خرید برای خوش لباس بودن و خریدن لوازم مورد نیاز حتی اگر گاهی بیشتر از معمول باشد کاملا نرمال است اما معمولا کسانی که اعتیاد به خرید دارند سراغ خریدن کفش، لوازم لوکس، لوازم الکترونیکی و مهم تر از همه لباس می روند. کمد های این افراد پر شده از لوازم مشابه که حتی از آنها استفاده هم نشده است.
معتادین به خرید تا آنجا که پول همراه داشته باشند خرید می کنند بدون آنکه به استفاده از لوازمی که می خرند فکر کنند. آنها حتی ممکن است از بسیاری از لوازمی که دارند خبر نداشته باشند. یکی از خصوصیات بارز این افراد این است که هیچ تمایلی به چانه زدن ندارند و حتی گاهی به قیمت اجناسی که انتخاب می کنند توجهی ندارند. دسته دیگر افراد که تعدادشان نسبت به گروه اول بسیار کمتر است، کسانی هستند که لوازم مورد نیازشان را خریداری می کنند اما میزان خریدشان چند برابر نیاز و استفاده آنها است. معتادان به خرید بعد از هر بار خرید کردن دچار احساس گناه و استرس می شوند و برای پایین آوردن این استرس دوباره سراغ خرید می روند.
برای معتادان به خرید مد و تبلیغات چند برابر افراد عادی تاثیر گذار است و تمایل به خرید را در آنها چندین برابر می کند. این افراد خرید کردن را برای برطرف کردن نیازهای روزمره انجام نمی دهند بلکه خرید کردن را تنها راه ممکن برای مقابله با اضطراب و درگیری های ذهنی، افکار منفی، خشم و بی حوصلگی می دانند اما متاسفانه خرید کردن نیز نمی تواند راه رهایی این افراد از افکار و احساسات منفی شان باشد زیرا مدتی پس از خرید کردن متوجه می شوند کالای خریداری شده کاربرد چندانی برای آنها ندارد. در نتیجه دوباره غرق در احساس گناه، سرخوردگی و افسردگی می شوند و برای به دست آوردن روحیه خوب باز هم به خرید می روند و این چرخه معیوب همین طور ادامه دارد تا جایی که افراد معتاد به خرید دیگر قادر به کنترل خریدهای شان نخواهند بود. خرید کردن افراطی ممکن است تا جایی پیش برود که حتی منجر به ورشکست شدن فرد یا تحت تاثیر قرار دادن روابط فردی وی شود.
خریدهای نمایشی
بعضی از افراد برای بالا بردن اعتماد به نفس شان خرید می کنند. اکثر کسانی که به خرید کردن افراطی گرایش دارند اعتماد به نفس پایینی دارند. اکثر این افراد سراغ نمایندگی های رسمی و اجناس گران قیمت می روند و مبالغ بالایی را بابت خریدن این اجناس مخصوصا لباس های گران قیمت و حتی نا متناسب با اندام شان می کنند. بخش دیگری از افراد برای کاهش اضطراب سراغ خرید می روند.
این افراد برایشان فرقی نمی کند با چه موقعیت یا بحرانی روبه رو شده اند. آنها یاد گرفته اند به جای پیدا کردن راه حل منطقی، خرید کنند. اضطراب این افراد کاملا بعد از خرید برطرف می شود اما سرخوردگی و اضطراب با فاصله زمانی بسیار کوتاهی دوباره سراغ شان می آید. کسانی که همیشه کیسه های پر خریدی به همراه دارند نشانه دقیقی برای تشخیص اعتیاد به خرید به شما می دهند. حتی بعضی افراد برای جلب توجه دیگران خرید می کنند و کم کم این نیاز آنها را به خرید های افراطی و بدون کنترل می کشاند.
تاثیرات خرید افراطی
اولین و مهم ترین مسئله ای که برای این افراد ممکن است پیش بیاید صدمه مالی است. از آنجا که این افراد هیچ کنترلی روی خریدشان ندارند بخش عمده ای از در آمدشان را خرج می کنند و ممکن است حتی برای نیاز های ضروری شان هم پول برایشان باقی نماند. هرچند در اکثر موارد این افراد به صورت نا خود آگاه از خرید های دیگر چشم پوشی می کنند. دومین لطمه خرید های افراطی صدمه های روحی و روانی شدیدی است که وارد می کند و در دراز مدت خلق و رفتار این افراد را تغییر می دهد.
وجود هیجان قبل از خرید، لذت زمان خرید و سرخوردگی و دلزدگی بعد از خرید در هر بار خرید کردن بیشتر و بیشتر می شود. تا آنجا که لذت طبیعی خرید از این افراد دور می شود و تقریبا بدون وجود لذت سراغ خرید می روند. سومین اتفاقی که برای این افراد می افتد این است که فضای بسیار زیادی از خانه و اتاق شان با لوازم غیر ضروری اشغال شده است که حتی سالی یک بار هم از آنها استفاده نمی کنند.
راه حل های پیشنهادی
اگر تا اینجا تشخیص داده اید که یکی از دلایل مشکلات مالی شما اعتیاد به خرید است می توانید از راه حل های زیر کمک بگیرید یا به یک متخصص رفتار درمانی مراجعه کنید و به طور کامل این اختلال را از خودتان دور کنید. فراموش نکنید با این کار می توانید به جای لوازم اضافی و بدون کارکرد، پس انداز مناسبی برای خودتان داشته باشید.
۱ – حساب خرج هایتان را داشته باشید
زمانی که حقوق می گیرید بخش خاصی از در آمدتان را برای خرید کنار بگذارید. مبلغی که در نظر می گیرید را می توانید ماه به ماه کاهش دهید. دفترچه ای را برای ثبت خرید هایتان کنار بگذارید. تمام چیزهایی که می خرید را چه ضروری و چه غیر ضروری در این دفترچه بنویسید و آخر هر ماه خرید های اضافی تان را حساب کنید. شاید زمانی که مبالغ کم را پرداخت کنید برایتان چندان عجیب نباشد اما زمانی که مجموع خرج های اضافی تان را حساب کنید حتما شوک زده خواهید شد.
۲ – همراه نداشتن پول نقد
همراه داشتن پول نقد برای کسانی که تا آنجا که پول داشته باشند خرید می کنند کاملا غیر منطقی است. پول نقدی که با خودتان حمل می کنید را اندازه بگیرید و هیچ وقت بیشتر از نیاز یک روز یا خرید های ضروری پول با خودتان حمل نکنید.
۳ – کنار گذاشتن کارت های اعتباری
تنها حمل نکردن پول نقد کفایت نمی کند. خرید با کارت های اعتباری چون کاملا مجازی است و راحت تر از خرید نقد است میزان تمایل شما به خرید را چندین برابر می کند. کارت های اعتباری تان را همراه نبرید و یا حداکثر یک کارت همراه داشته باشید که در صورت نیاز بتوانید مبلغی از حساب برداشت کنید. با خودتان عهد کنید تنها در صورت ضرورت سراغ کارت های اعتباری بروید.
۴ – به کمد هایتان نگاه دیگری بیندازید
سری به کمد های لباس و لوازم تان بزنید و تمام لوازمی را که در طول یکسال گذشته استفاده نکرده اید، مخصوصا لباس هایی که مشابه هم هستند و حتی یکبار هم استفاده نشده اند را جدا کنید. بخشی از لوازم تان را دور بریزید و لوازم تان را طوری بچینید که کاملا مشخص باشند. زمانی که بدانید در کمدتان چه چیز هایی را دارید می توانید زمان خرید از خریدن لوازم مشابه آنها چشم پوشی کنید.
۵ – راه بهتری برای کاهش تنش پیدا کنید
هر کس می تواند راه حل منحصر به فردی برای پایین آوردن میزان اضطراب و استرس در خودش پیدا کند. اگر در پیدا کردن این راه حل برای خودتان موفق نبودید می توانید از یک روانشناس کمک بگیرید. دکتر محمودی، روانشناس و استاد دانشگاه با اطمینان به اینکه این اختلال قابل درمان است گفت با روش های درمانی روانشناختی و رفتار درمانی می توان سطح اضطراب را در فرد پایین آورد و با این کار اختلال های وابسته به آن مانند اختلال خرید افراطی را از بین برد.
