خستگی بدن:اخیرا روش های مختلف تمرینات قدرتی برای سلامتی مورد ارزیابی قرار گرفته است. تمرینات مقاومتی در طبیعت به طور قابل توجهی متفاوت است و متغیرهای متعددی جهت و دامنه تغییرات تطبیقی را که در سیستم عضلانی و اسکلتی بدن رخ می دهد تعیین می کند. برخی از روش های تمرین مقاومتی نیز می توانند در تحریک سیستم قلبی عروقی موثر باشند.
واژه خستگی
مفاهیم خستگی : واژه خستگی به مفهوم احساس و ادراک خستگی و کاهش عملکرد عضلانی اطلاق می شود و برای توصیف احساس عمومی یا کلی حالت خستگی همراه با کاهش در اجرای عضلانی بکار می رود. در ادبیات و پیشینه ی تحقیق تعاریف و مفاهیم مختلفی از خستگی کلی بدن ارایه شده است که در زیر به بعضی از آنها اشاره می شود:
- خستگی ناتوانی بدن در انجام کارهای روزانه یا ادامه ی کار محوله است.
- خستگی به حالتی اطلاق می شود که کارایی بدن برای انجام فعالیت بدنی خاصی کاهش یافته و یا برای ادامه ی کاری مخصوص عاجز باشد.
- خستگی کاهش ظرفیت توسعه ی تنش یا نیروی عضلانی است
- خستگی حالتی فیزیولوژیک است که به عنوان نتیجه ای از فعالیت بدنی شدید یا طولانی مدت به صورت کاهش ظرفیت کاری، احساس خستگی و ناهماهنگی اعمال و رفتارهای حرکتی و غیر حرکتی تجلی می یابد.
- خستگی کاهش ظرفیت تولید نیروی پیشینه ی به عنوان پاسخ معمول به فعالیت عضلانی است.
- خستگی به طور کلی به عنوان اختلال حاد در اجرای ورزشی ورزشکار مطرح است که شامل افزایش ادراک و احساس فشار کار حین تولید نیرو یا توان مطلوب و متعاقب آن ناتوانی جهت تولید آن نیرو یا توان است.
- وقتی برای توسعه و تقویت تواناییهای بدن خود تمرین می کنید و یا مکمل غذایی خاصی مصرف می نمایید تلاش شما بر این است که محل ایجاد و زمان بروز خستگی را تغییر دهید یا آن را به تاخیر بیندازید و یا تحمل بدنتان را برای فشار ناشی از فعالیت بدنی و ورزش افزایش دهید.
- بدن انسان شبیه ماشین عمل کرده و تحت تاثیر عواملی اجرای آن کاهش می یابد و این کاهش ممکن است به دیگر انواع فعالیت های ماشین انسانی سرایت کند. این پدیده معمولا خستگی نامیده می شود که از جمله آشکارترین علل آن می توان به کمبود سوخت شیمیاییعضله ی در حال کار، ناتوانی سیستم گردش خون جهت دفع سریع تولیدات متابولیسم عضلانی نظیر اسید لاکتیک، کاهش عملکرد دستگاه عصبی و فعال سازی مرکزی عضله اشاره کرد. با وجود این خستگی پدیده ای پیچیده است که ممکن است عوامل درگیر در آن در سطوح مختلفی از جمله کاهش توانایی تارهای عضلانی جهت تولید نیرو، کاهش کارایی سیناپس های عصب- عضله، تغییر در فعالیت گیرنده های محیطی خاص و به موجب آن تغییر در تاثیرات رفلکسی آنها تغییر در لاگوی تحریک و بکارگیری نرون های حرکتی آلفا، تغییر در سطوح فرضی فرایند تولید فرمان حرکتی و عوامل روانشناختی نظیر انگیزش عمل نمایند. همه ی تغییراتی که در سیناپس عصب- عضله و خود عضله رخ می دهند به عنوان خستگی محیطی و همه ی تغییراتی که در نرون های حرکتی آلفا، نخاع شوکی و مغز رخ می دهند به عنوان خستگی مرکزی شناخته می شود.
- احتمالا برای هر نوع ورزش خاص یک نوع خستگی ویژه که در محل بخصوصی از دستگاه عصبی و یا عضلانی ایجاد می شود وجود دارد.
خستگی مرکزی
- خستگی عضلانی کاهشی گذرا در ظرفیت اجرای عضلات است که معمولا از طریق بروز ناتوانی در حفظ و یا توسعه ی میزان معینی توان با نیروی مورد انتظار آشکار می شود.
- خستگی و بازماندگی، ناتوانی بدن در انجام کارهای روزانه یا بطور دقیق تر ناتوانی در ادامه کار تعریف شده است. پدیده خستگی یا واماندگی می تواند در مدت کوتاه پس از فعالیت بسیار سنگین و شدید یا در مدت طولانی و پس از فعالیت سبک و درازمدت ظاهر گردد. به طور کلی خستگی به حالتی اطلاق می شود که کارایی بدن برای انجام فعالیتی خاص کاهش پیدا کند و واماندگی به حالتی گفته می شود که بدن برای ادامه کاری مخصوص عاجز باشد.
- محققین به خستگی به عنوان یکی از عوامل مهمی که سبب اختلال در اجرای ورزشی ورزشکار می شود توجه خاصی کرده اند و با بررسی زمینه های علمی مربوط به آن بوسیله ی شیوه ها و شاخص های تعیین کننده ی خاص به نتایج علمی- پژوهشی مفیدی دست یافته اند که به طور کلی نتایج حاصله بیانگر آن است که خستگی پدیده ای پیچیده و چند وجهی است که در اثر فعالیت عضلانی ارادی ایجاد می شود و ورزشکار را در تولید و حفظ نیرو توان و یا استقامت مورد نیاز یا مورد انتظار ناتوان کرده رفتار حرکتی و اجرای ورزشی را مختل می کند. بنابراین یک عامل منحصر به فرد به تنهایی نمی تواند علت بروز خستگی باشد.
تعریف خستگی مرکزی (خستگی CNS)
مفاهیم خستگی : کاهش نیرو در اثر فعال سازی ناکافی نرون های حرکتی منجر به نوعی خستگی به نام خستگی مرکزی می شود. خستگی مرکزی می تواند در حین فعالیت های بلند مدت توسعه یابد. در افراد سالم خستگی مرکزی ممکن است به دلیل کمبود انگیزش، توجه، درد یا کمبود تلاش باشد. از لحاظ عملی این خستگی را زیر مجموعه ای از خستگی کلی بدن (ناتوانی بدن جهت تولید و حفظ نیرو و توان لازم یا مورد انتظار) می دانند که در اثر ایجاد تغییرات خاصی در داخل دستگاه عصبی مرکزی و عملکرد آن بروز می کند و سبب می شود این دستگاه نتواند بازده مطلوب و معمول خود را داشته باشد. این عدم کارایی مطلوب به صورت اختلالات عملکردی در داخل عضله نمایان می شود که نمی توان آن را بطور منطقی از طریق نشانگرهای محیطی خستگی عضلانی یا اختلالات بیولوژیک داخل خود عضله توجیه کرد. این تعریف بر این امر تاکید دارد که احتمالا عوامل روانشناختی کلی بدن دارند. نظریه خستگی مرکزی به این مطلب اشاره می کند که افزایش غلظت سروتونین برون سلولی در نواحی مختلف مغز بر اثر فعالیت در ایجاد خستگی در خلال ورزش طولانی مدت سهیم است. اثرات سروتونین بر سستی، خواب، خواب آلودگی و کاهش انگیزش به خوبی شناخته شده است.
