ریحان ویژگی های درمانی فراوانی دارد این گیاه به صورت خوراکی استفاده می شود. برای تسکین التهاب گلو و درمان آلزایمر از ریحان استفاده می شود. ریحان به صورت چای و عصاره در عطاری ها قابل تهیه است. در فصل سرما برای تسکین سرفه و رفع سرماخوردگی از این گیاه استفاده می شود.
ریحان گیاهی است علفی، یکساله و به ارتفاع تا حدود نیممتر.
۲- بهترین زمان جمعآوری ریحان از نظر دارویی، قبل از گل دادن گیاه است.
۳- ریحان در پزشکی آیورودا با نام Tulsi شناخته میشود و آب آن بسیار مورد استفاده است.
۴- ریحان به صورت تازه و خشک، به عنوان ادویه و سبزی، به طور گسترده در جهان مورد استفاده است. در طب عوام، به ویژه در کشورهای مدیترانه جهت کماشتهایی و تقویت معده، ضدنفخ، شیرافزا و گاه به عنوان ادرارآور استفاده میشود.
۵- عصاره آن به صورت غرغره، به عنوان یک جسم قابض در تسکین التهاب گلو، مؤثر است.
۶- عصاره الکلی ریحان در پمادهای ضدزخم و خونریزی استفاده میشود.
اثر اخیر به احتمال زیاد مربوط به فلاونوئیدهای آن است.
۷- همچنین اسانس ریحان دارای خاصیت ضد کرم میباشد. از این اسانس در صنایع عطرسازی و آرایشی استفاده میشود. خود گیاه نیز در صنایع نگهداری ماهی کاربرد دارد.
۸- در سالهای اخیر پژوهشهای زیادی روی ریحان و اسانس آن انجام شده است و مطالعات زیادی در مورد اثرات متنوع و مهم آن صورت گرفته است؛ از جمله، به عنوان یک گیاه ضدآلزایمر شناخته شده است.
۹- برای تهیه چای ۲ تا ۴ گرم برگ خشک خردشده ریحان،یک لیوان آب جوش ریخته و ۱۵ دقیقه صبر کنید تا دم بکشد، سپس آن را صاف کرده و بنوشید. این میزان میتواند ۲ تا ۳ بار در روز تکرار شود.
۱۰- چای ریحان، به عنوان ضدنفخ، مقوی معده و اثرات دیگر مناسب است.
۱۱- در صورتی که هر روز، این میزان چای مصرف شود، بهتر است پس از هشت روز استفاده، مصرف برای دو هفته متوقف گردد و پس از آن می توان دوره دیگری را آغاز کرد.
۱۲- در دوران بارداری و شیردهی، مصرف متعادل گیاه یا فرآوردههای آن را باید رعایت و از مصرف مقادیر زیاد و طولانی خودداری کرد.
۱۳- اسانس ریحان به طور خوراکی یا موضعی در زنان باردار نباید مصرف شود
.۱۴-با وجود اینکه برای مصرف مداوم چای تهیه شده از برگ خشک ریحان، محدودیت قائل شدهاند، ولی برای مصرف ریحان تازه، محدودیتی تاکنون منتشر نشده است.
۱۵- مالیدن لهشده برگ ریحان جهت کاهش خارش یا تورم پوست که توسط حشرات گزیده شده باشد مفید است.
۱۶- مخلوط آب برگ ریحان و دمکرده دارچین و گل میخک برای تسکین سرماخوردگی توصیه شده است.
۱۷- مصرف خوراکی مخلوط مساوی آب برگ ریحان و عسل در تسکین سرفه مؤثر است.
۱۸- بخور برگ ریحان برای سرماخوردگی مفید است. به این منظور حدود ۵۰ گرم برگ ریحان تازه را با یک لیوان آب بجوشانید، بعد از تولید بخار، سر را روی آن گرفته و از اسانس و بخارات برگ تنفس کنید.